به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، جمشید دموئی، استاد اقتصاد و رئیس دانشکده اقتصاد و مدیر مرکز بررسی‌های اقتصادی مسائل اجتماعی دانشگاه لوترن کالیفرنیا است.

او معتقد استکاهش عرضه پول از طریق افزایش بهره بانکی، منجر به افت تولید و ایجاد بیکاری خواهد شد. دموئی بر این باور است که ایران در شرایط ابرتورم نیست.

مشروح نظرات دموئی را در ادامه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی تسنیم می‌خوانید.

تورم چیست و علل شکل‌گیری آن کدام است؟

تورم بالا رفتن سطح قیمتها در یک اقتصاد است. در اقتصاد دلایل پیدایش تورم را به دو دسته از عوامل اقتصادی ارتباط می‌دهند، آنها عبارتند از: عوامل ناشی از افزایش تقاضا یا فشار تقاضا و دلیل دیگر پیدایش تورم از افزایش هزینه تولید که به آن فشار هزینه تولید می‌گویند.
هر دو این عوامل به‌صورتهای مختلف در یک اقتصاد صورت می‌گیرد که هرکدام از آن عوامل نیازمند بررسی و مداقه لازم در جهت توضیح دلایل تورم و حائز اهمیت است.

در مورد افزایش تقاضا، جان کلام در این است که تورم بر پایه نابرابری در مورد میزان پول در گردش و میزان کالاها و خدمات موجود در اقتصاد به وجود می‌آید. این‌که افزایش مقدار پول از کجا ریشه می‌گیرد از اهمیت برخوردار است و غالب اوقات نقش دولت در این زمینه حائز اهمیت خاص است.

در یک اقتصاد اگر دولتی به افزایش عرضه پول بدون رابطه با میزان تولید کالاها و خدمات مبادرت ورزد و به‌عنوان مثال به چاپ پول اقدام کند این امر موجب ایجاد و ادامه آن منجر به شدت گرفتن تورم خواهد شد. در مورد منشأ هزینه به‌عنوان عامل افزایش تورم نیز باید به پاره‌ای از عوامل مهم اقتصادی توجه کرد، گه‌گاه قیمت پاره‌ای از کالاهای واسطه‌ای برای تولید به‌شدت افزایش می‌یابد، مثال مناسب آن افزایش قیمت نفت و گاز و انرژی در یک اقتصاد است.

مشابه آن را در زمان اخیر در رابطه با جنگ روسیه و اوکراین و افزایش قیمت نفت و گاز مشاهده کردیم این فشار می‌تواند از جهت افزایش قیمت کالاها به‌خاطر عدم وجود رقابت بین تولیدکنندگان و فروشندگان نیز صورت بگیرد که موجب افزایش تورم خواهد شد. نمونه‌های بارز آن را در اقتصادهای کشورهای غربی مشاهده می‌کنیم که سود شرکتهای فروشنده کالا به‌شدت افزایش یافته و در مقابل هزینه کالاها برای تمامی اقشار مردم به‌سرعت افزوده شده است.

خلاصه آنکه، سیاستهای دولت، ساختار بازارها و عملکرد شرکتهای انحصاری همه و همه می‌توانند در ایجاد و شدت تورم نقش داشته باشند.

از پیشینه تورم در ایران بفرمایید.

تورم در طی دهه های متوالی قبل و بعد از انقلاب فراز و نشیبهای قابل توجهی داشته است. تورم پایین در حدود ۲ تا ۳ درصد به عنوان مشکل تلقی نمی‌شود. مشکل تورم موقعی آغاز می‌شود که به‌سمت بالا حرکت کند چون در این شرایط تورم بالا موجب افزایش بیشتر آن خواهد شد.

ایران در شرایط حاضر از مشکل تورم رنج برده و بدون شک تورم بالا در ایران یکی از عمده مشکلات دولت و مردم ایران است

سیر افزایش تورم در ایران در سالهای اخیر به گونه ای بوده که بدون شک می‌توان از تورم ایران به‌عنوان یک تورم مزمن نام برد.