سهام عدالت، تنها چالش بازار سرمایه
درهفته گذشته، شاخص کل کارخود را با افت بااهمیت آغاز و به‌سطح ۹۲۶هزار واحد رسید اما پس‌ازآن در چندگام صعودی خود را به ۱٫۰۲۸٫۰۰۰ واحد رساند. بر این اساس شاخص کل نسبت به سقف تاریخی که ۱٫۰۴۷٫۰۰۰ واحد بوده افت ۱۲درصدی را طی ۸ روز داشت و امروز شاخص بورس با بیش از ۴۰ هزار واحد رشد در پایان داد و ستدهای اولین روز معاملاتی هفته جاری با شکستن رکورد قبلی در کانال یک میلیون واحدی از یک میلیون و ۶۸ هزار واحد هم عبور کرد که بالاترین نقطه رکورد تاریخ بورس به شمار می رود .
علت اصلی طولانی‌شدن التهاب،عدم‌شفافیت در نحوه آزادسازی سهام‌عدالت و ترس از شناورشدن سهام‌آن دربازار بود. در واقع شاخص وقتی به نزدیکی ۹۷۰هزار واحد رسید مجددا تقویت‌و روند صعودی‌گرفت اما باخبر فروش سهام عدالت در یکروز و عرضه صفوف خرید توسط عدالت، بازار یک واکنش منفی سنگین داشت که باعث‌شد حامیان بازار بتوانند اثبات کنند که روش عرضه سهام عدالت در تابلو اصلی و آن هم در دقایق پایانی بازار فاقد منطق اجرایی است.
اصلاح نمادهای بزرگ و کوچک طی ۳هفته اخیر بالغ بر ۳۰درصد بود درحالیکه شاخص کل ۱۲درصد افت کرد، ازسویی دولت توانست بازدهی اخزا را به زیر ۱۴درصد برساند و اوراق جدید بدهی خود را بانرخ ۱۵درصد منتشرکند و ازآن جهت که ۳برابر عرضه اوراق بدهی دولتی، تقاضا وجود داشت، بازار به احتمال کاهش نرخ بهره واکنش مثبت نشان دهد
در بازار ارز نیز، دلار آزاد به ۱۷٫۸۰۰ تومان رسیده و تثبیت شده، حالا دلار حواله سنا بین ۱۵٫۵۰۰ تا ۱۵٫۸۰۰ معامله میشود و دلار سامانه نیما ۱۶٫۰۰۰تومان تا ۱۶٫۲۰۰ تومان است. عمدتا فلزی و معدنی‌ها دلار خود را به صورت فراخوان عرضه میکنند و قیمت آن در حواله سنا دیده میشود اما دولت که باید فاصله بین دلار ۴۲۰۰ و نیما را پر میکرد، نرخ دلار نیما را پایین نگه داشته بود و پتروشیمی‌ها دلار خود را در نیما به دولت می‌فروختند. همین باعث شده بود تا دلار نیما ۱۳۵۰۰ تومان و دلار سنا حدود ۱۴۸۰۰ باشد اما حالا این دلار نیما است که رشد بااهمیتی داشته و فضا به‌شدت به نفع پتروشیمی‌ها شده است.
ضمنا در گزارشهای سه ماهه منتهی به خرداد هم تسعیر ارز ۲۵۰۰ تومانی خواهیم داشت چون دلار حواله‌ای در پایان اسفند ۱۳۵۰۰ تومان بوده است. بازار جهانی هم علیرغم ریسک‌های موجود که ناشی از اختلاف پیش آمده بین چین و آمریکاست، مسیر صعودی در پیش گرفته است. نفت برنت بالای ۴۰دلار معامله میشود و قیمت مس، روی، فولاد و سنگ آهن نسبت به کف‌های کرونایی، رشدهای پرشتابی را ثبت کرده اند.
تنها مساله ای که برای بازار سهام چالش برانگیز میتواند باشد، همین سهام عدالت است. روز چهارشنبه گذشته، علیرغم آنکه در بسیاری از نمادهای بازار عمده درخواست خرید سنگینی چیده شده بود اما عرضه‌ها بسیار اندک بود. بسیاری از عرضه‌های صورت گرفته در نمادهای سنگ آهنی و فلزی نیز توسط حقوقی‌ها در یک کد خریداری شد. این مساله نشان میدهد که بانیان سهام عدالت متوجه شده‌اند که امکان شناور کردن این سهام در بازار وجود ندارد اما بازار سهام یک تفاوت اصلی با گذشته دارد.
هرگاه در بازار سهام تحولی ایجاد شده، فعالان بازار سریعا توانسته‌اند نسبت به تعدیل، تغییر یا توقف آن اقدام یا اظهارنظر کنند اما اکنون برخی تصمیمات اثرگذار بیرون از بازار گرفته میشود. دولت برای افزایش محبوبیت خود گاها بدون‌بررسی شرایط، در خصوص سهام‌عدالت تصمیم میگیرد و تا حدی بورس، سیاسی شده‌است. این سیاسی شدن و در کانون توجه بودن، هرچند بسیار اتفاق مثبتی‌است اما‌منجر به ورود مدیران غیربورسی و دولتی به بازار سرمایه میشود که میتواند یک ریسک تلقی شود ازآن‌جهت که پیشتر در بازار سرمایه تصمیمات یک‌شبه نداشتیم و ازین پس خواهیم داشت.
نهایتااگر سهام‌عدالت یک شوک جدید وارد نکند، همه عوامل به نفع رشد بازار است اما توجه کنیم که باتوجه به میزان ورود‌نقدینگی حقیقی‌ها که شتاب قبل را ندارد، رسیدن به اعدادی نظیر ۱٫۵میلیون واحد به سختی امکان‌پذیر است لذا به‌احتمال قوی شاخص کل از سقف قبلی خودیعنی ۱٫۰۴۷٫۰۰۰ واحد، نهایتا ۱۰تا۱۵ درصد را پرشتاب بتواند طی کند./بیدارنامه